Birçok kronik hastalıkta olduğu gibi demans ve Alzheimer tedavisinde de erken tanı çok önemlidir. Ancak normal yaşlanma ile demansın uyarı işaretlerini birbirinden ayırmak zor olabilir. Örneğin yaşlandıkça hafızada küçük kayıplar yaşanması son derece doğaldır ancak bu kayıplar hem sıklaşıp hem de rahatsız edici hale geldiğinde erken dönem demans olasılığını doktorunuzla konuşmalısınız.
Erken evre demansın en belirgin işareti, arkadaşların ve aile üyelerinin kişinin hafıza problemlerini fark etmeye başlamasıdır. Bunlar, ortak kelimeleri unutmaktan, eşyaları yanlış yerleştirmeye ve insanların adlarını unutmaya kadar değişebilir. Diğer bir semptom ise işle ilgili veya sosyal görevleri yerine getirmede, özellikle de yazılı veya sözlü talimatları hatırlamada zorluktur.
Demansın bu aşaması, hafif bilişsel gerileme aşaması olarak bilinir. Bu noktada her zaman böyle olmasa da bir doktorun teşhis koyması mümkündür. Yine demans her zaman normal yaşlanmadan ayırt edilemeyebilir.
Demansın erken evresine ulaşıldığında, tıbbi değerlendirme kesin tanıya yol açabilir. Birey hâlâ kendi başına hareket edebilir ancak karmaşık faaliyetleri planlama, organize etme ve yürütme konusunda giderek artan sorunlar yaşayacaktır. Hafıza kapasitesi aşınmaya başladıkça, kişi yakın zamandaki olayları ve bilgileri hatırlamakta giderek daha fazla zorluk çekecektir. Uzak geçmişteki olaylara dair mükemmel bir anıya sahip olabilirler, ancak bir gün önce birisiyle tanıştıklarını hatırlayamayabilirler. Ancak hafıza kaybı herkesi farklı şekilde etkiler, dolayısıyla bu sürecin başlangıcına dair kesin bir uyarı işareti yoktur.
Ne yazık ki, ister erken evrelerinde ister başka türlü olsun, demansın tedavisi yoktur. Ancak tedaviler mevcuttur. Bunlar danışmanlıktan bakıma ve ilaca kadar uzanır.
İlaç demansı tersine çeviremez ancak hastalığa eşlik eden kafa karışıklığı, depresyon ve anksiyete semptomlarını hafifletebilir. Bazı durumlarda demansın başlangıcı beyin tümöründen kaynaklanabilir ve bu durumda ameliyat bir seçenek olabilir.
Danışmanlık, erken evre demans tedavisinde önemli bir bileşendir, çünkü hasta hâlâ bundan yararlanabilecek kadar bilinçlidir. Bu durumla yüzleşmek son derece acı verici bir süreç olabilir ve danışmanlığın yanı sıra hastanın sevdiklerinin de büyük desteğine ihtiyacı olacaktır.
Demansın erken evrelerinde genellikle bakıma ihtiyaç duyulmaz ancak tanı konulduktan sonra hasta ve ailesinin gelecek için plan yapmaya başlaması gerekir. Hastalığın seyri geri döndürülemez, bu nedenle hasta, semptomları kötüleştikçe kendisini etkileyecek kararların alınmasına mümkün olduğunca dahil olmalıdır.
Bakım verenlerin de özellikle aile üyesi olmaları durumunda kendi desteklerini aramaları gerekmektedir. Demans hastası birinin bakımı da zordur ve bakıcıların hastaya bakabilmeleri için kendilerine dikkat etmeleri gerekir.
Bakıcıların, hastanın hafıza kaybıyla ilgili kaygısını hafifletmeye yardımcı olabilmesinin bir yolu, hastanın hatırlayabildiği şeylere odaklanmaktır. Yukarıda belirtildiği gibi, erken evre demans hastaları büyük olasılıkla uzak geçmişteki olayları hatırlayabilecektir. Sadece bu olaylarla ilgili sohbete katılmak, kişinin hafıza kaybıyla hissettiği kaygıyı büyük ölçüde hafifletebilir.
Erken evre demansı tespit etmenin zorluğu nedeniyle en iyi strateji doktorunuzla düzenli kontroller planlamaktır. Ne kadar önceden uyarı alırsanız, tedavinizle ilgili kararları o kadar kolay verebilirsiniz.